Kanada’nın gümrüklerden sorumlu kurumu “Canada Border Services Agency-CBSA” tarafından yürütülecek olan ve Kanada'ya ithal edilen ticari mallara uygulanan gümrük vergileri ve ticari hizmetlere konu diğer vergilerin değerlemesi ve tahsiline ilişkin yöntemi değiştirecek bir uygulama olarak nitelendirilen “CBSA Assessment and Revenue Management-CARM” adlı dijital sistem 13 Mayıs 2024 tarihinden itibaren yürürlükte olacaktır. Buna göre 13 Mayıs 2024 günü itibariyle “CARM”, “CBSA”nın resmi kayıt sistemi haline gelecek ve Kanadalı ithalatçılar ve ticaret zincirinde yer alan diğer ortakların yükümlü oldukları gümrük vergileri ve diğer vergileri ödemek için kullanacakları resmi platform olacaktır.
Kanada'ya mal ithal eden ve Kanada'da yerleşik olan ve olmayan tüm işletmeler ile “CBSA” ile işlem gerçekleştiren ve ticaret zincirinde yer alan diğer ortakları “CARM” platformuna kayıt yaptırmak zorundadırlar. Bu çerçevede, Kanadalı ithalatçılar ile Kanada'daki müşterilerine mal gönderen, gümrükleme ve ithalatla ilgili diğer prosedürlerden sorumlu “Kanada Dışındaki Yerleşik Olmayan İthalatçı (Non Resident Importer-NRI)” statüsündeki işletmelerin “CARM”ın devreye gireceği 2024 yılı Mayıs ayından önce “CARM Müşteri Portalı (CARM Client Portal)”na kayıt yaptırmaları ve “CARM” üzerinden bir ticari hesap yöneticisi görevlendirmeleri önem arz etmektedir. “CARM” platformuna Kanadalı ithalatçılar, gümrükleme şirketleri, ticaret danışmanlığı hizmeti sunan işletmeler ve mali teminat hizmeti sağlayan şirketlerin kayıt işlemleri ve süreçlerine dair bilgilere aşağıdaki link üzerinden erişim sağlanabilmektedir:https://www.cbsa-asfc.gc.ca/services/carm-gcra/start-passer-eng.html#s1
2024 yılı Mayıs ayı itibariyle ithalatçı veya Kanadalı ihracatçıların hesap kayıt numarası (Importer or Exporter Account-RM) almak için yapacakları başvurular sadece “CARM Client Portal” üzerinden gerçekleştirilebilecek olup bu hizmet “Kanada Gelir İdaresi (Canada Revenue Agency)” tarafından anılan tarih itibariyle sağlanmayacaktır.
Öte yandan, “CARM”ın gümrük ve diğer vergilerin tahsilinde resmi kayıt sistemi haline gelmesi ile birlikte işletmeler için “elektronik ticaret hesaplarına yönelik muhasebe beyanlarında düzeltme ve değişiklik yapma; harmonize fatura dönemleri ve yeni mahsup seçenekleri oluşturma; kurallara uyum ve itiraz süreçlerine yönelik alınacak aksiyonları anılan dijital platform üzerinden yönetme; “CBSA”nın emvayi çeşit ticari programlarına katılım ve “İş Numarası-Business Number (BN9)” temini için kayıt yaptırma” gibi işlemler anılan platform üzerinden gerçekleştirilebilir hale gelecektir.
Diğer taraftan, “CBSA” tarafından uygulanan “Release Prior to Payment (RPP)” adlı program sayesinde, gümrük ve diğer vergilere ilişkin ödeme ve muhasebe işlemleri tamamlanmadan önce ithal edilen eşyanın “CBSA” tarafından serbest bırakılması olanağı tanınmaktadır. “CARM” sisteminin uygulanması ile birlikte “Release Prior to Payment (RPP)” adlı programın sunduğu ayrıcalıklardan yararlanılmasına ilişkin düzenlemelerde ithalatçılar için önemli değişiklikler hayata geçirilecektir. Buna göre ithalatçılar, ithal edilen eşyanın gümrük vergisi ve diğer vergiler ödenmeden serbest bırakılmasına yönelik işlemlerde bundan böyle gümrük komisyoncularının “RPP” programı kapsamında sahip oldukları teminatları kullanamayacaklardır. Bunun yerine “RPP” programına katılmak isteyen ithalatçıların, kendi mali teminatlarını sunmaları zorunlu hale gelecektir. Bir başka deyişle, “CARM” öncesinde gümrük komisyoncuları ithalatçı adına mali teminat sağlayabiliyor iken, “CARM” ile birlikte tüm ithalatçıların kendi mali teminatlarını sağlamaları gerekecektir. Bu süreçte, gümrük müşavirlik hizmeti sunan işletmelerin “CARM”a kayıtlı olduklarından ve sisteme erişim için gerekli yetkilere sahip olduklarından emin olmaları ve bu doğrultuda ithalatçılarla birlikte eşgüdüm halinde çalışmaları büyük önem arz etmektedir. Bu konudaki düzenlemelere dair bilgilere aşağıdaki linkten erişim sağlamak mümkündür: https://www.cbsa-asfc.gc.ca/services/carm-gcra/schedule-calendrier-eng.html#5
Kanada Hükümeti, “CARM” sisteminin tam anlamıyla uygulamaya geçmesi ile birlikte sistemin Kanada’nın ithalat işlemlerinde modern bir ara yüz hizmeti sunacak olması; ithalatçılara kendi bilgilerine erişim sağlama imkanı getirecek olması ve ticaret kurallarına uyum süreçlerine sağlayacağı katkılar sayesinde ülkeye yapılan ithalat prosedürlerini etraflı biçimde basitleştirmeyi ve dış ticaret işlemleri üzerinden tahsil edilen vergilerin korunarak daha da artırılmasını hedeflemektedir.
“CARM” sisteminin tam anlamı ile hayata geçmesi ile birlikte “CBSA”nın uygulamakta olduğu 35 yıllık mevcut sistem güncellenmiş ve geliştirilmiş olacaktır. Esasen birinci etabı Mayıs 2021’de başlatılan projenin ana odağında ithalatçı, gümrük komisyoncusu ve ticari hizmetler sunan işletmeler için ithalatçının işlemlerini ve hesap bildirimlerini görebilme, tespitler ve kararlara ilişkin talepte bulunma ve elektronik ödeme platformları üzerinden fatura ödemesi yapma imkanı sunulması olmuştur. Bu çerçevede, “CARM Release-II” adlı sistem, Ekim 2023 itibariyle kendi iç sistemlerini test etmeyi arzu eden bazı seçilmiş sanayi işletmeleri ile “CARM”ın yazılım sistemi çatısı altında mevcut sertifikalarını devam ettirmeyi arzu eden yazılım şirketleri açısından uygulamaya geçirilmiştir.
“CARM”ın uygulanması ile birlikte ayıca, Kanadalı ihracatçılar (yeni hesap kayıt numarası ile), avukatlar, muhasebeciler, taşıma şirketleri veya diğer hizmet sunucularının da “CBSA” ile “CARM” üzerinden işlem yapmaları mümkün hale gelecek olup bu konudaki duyurular ve güncellemeler hakkında bilgi “CBSA” tarafından önümüzdeki dönemde paylaşılacaktır. “CARM” sisteminin daha da iyileştirilmesi amacı ile 2024 sonbaharında “CBSA” tarafından ilave adımlar atılması da beklenmektedir.